Vanaf 13 november duikt Museum Gouda de nacht in met de tentoonstelling Kaarslicht; dé belevingsreis door drie eeuwen kaarslicht in de kunst. Laat je meevoeren naar een intieme wereld vol nachtelijke spanning en dramatiek. Maak kennis met de wijze waarop kunstenaars uit de Lage Landen, vanaf de zeventiende tot en met de negentiende eeuw, met behulp van kaars- en toortslicht hun werk laten stralen. De tentoonstelling toont een aantal magistrale werken van Gerard van Honthorst, waaronder ‘De bespotting van Christus’ uit 1614. Dit monumentale schilderij bevindt zich in een buitenlandse particuliere collectie en is nog nooit in Nederland te zien geweest.

Museum Gouda bij Kaarslicht
Lang was de kaars onze belangrijkste lichtbron. Het verlichtte in de avond op schaarse wijze huiskamers. Naast het dagelijkse, praktische gebruik is kaarslicht ook altijd omgeven geweest met een vleugje geheimzinnigheid. De duisternis doorbroken door een oplichtende, warm flakkerende vlam. Door de eeuwen heen werden kunstenaars gegrepen door het kaarslicht en maakten zij er gretig gebruik van. Zij konden zo hun voorstelling kracht bijzetten.

Er zijn echter maar weinig Nederlandse kunstenaars die het spel van licht en donker zo beheersten als Gerard van Honthorst, Rembrandt van Rijn en Godefridus Schalcken. Zij gebruikten de kaars in veel van hun schilderijen als primaire lichtbron. Het ‘nachtstuk’ was een perfect middel om hun uitzonderlijke talent te tonen. Vanaf 13 november duikt Museum Gouda in deze fascinerende wereld van het kaarslicht.

Topstukken uit binnen – en buitenland
De kunstenaar die de taal van het kaarslicht misschien wel het beste sprak, is Gerard van Honthorst, die in Italië niet voor niets Gherardo delle Notti (Gerard van de Nachten) werd genoemd. De tentoonstelling toont een aantal van zijn magistrale werken, waaronder ‘De bespotting van Christus’ uit 1614. Dit monumentale schilderij bevindt zich in een buitenlandse particuliere collectie en is nog nooit in Nederland te zien geweest.

Ook reist ‘De heilige familie bij avond’ van Rembrandt van Rijn af naar Museum Gouda. Conservator Ingmar Reesing, verantwoordelijk voor de samenstelling van de tentoonstelling, over dit werk: ‘Het licht van een enkele kaars, afgedekt door de gestalte van Maria in een grote ruimte, schept een zeldzaam intieme sfeer.’

Belevingsreis
De tentoonstelling Kaarslicht is een belevingsreis door drie eeuwen kaarslicht in de kunst. Laat je meevoeren naar een intieme wereld vol nachtelijke spanning en dramatiek. Maak kennis met de wijze waarop kunstenaars uit de Lage Landen, vanaf de zeventiende tot en met de negentiende eeuw, met behulp van kaars- en toortslicht hun werk laten stralen.

Kunstschrift
Het gerenommeerde tijdschrift over kunst- en kunstgeschiedenis Kunstschrift brengt naar aanleiding van de tentoonstelling een speciale editie over kaarslicht uit. Het is verkrijgbaar in de museumwinkel. De tentoonstelling is van 13 november tot en met 27 maart 2022 te zien in Museum Gouda.

2019 was een succesvol jaar voor Museum Gouda, want ook het afgelopen jaar ontving het stadsmuseum meer bezoekers dan de ten doel gestelde 40.000. Maar liefst 49.000 mensen kwamen naar het museum of bezochten het Nelson Mandela Centrum (voor De woonkamers van Gouda Oost). Absolute publiekslieveling was de tentoonstelling Lage Landen, een samenwerking met het Rijksmuseum en vier andere stadsmusea.

Ook steeds meer kinderen weten de weg naar het Goudse museum te vinden. Om de jeugd nog meer in contact te brengen met de eigen geschiedenis gaat het museum dit jaar een stap verder: kinderen t/m 17 jaar mogen gratis naar binnen. Marc de Beyer, directeur Museum Gouda: “Hiermee zeggen we: het museum is van en voor iedereen, maar vooral voor jullie!”

Jonge bezoekers
Ook het doel qua aantal jonge bezoekers werd wederom behaald (3.100). Dat was mede te danken aan het Huis van Sinterklaas. De Beyer: “We zijn blij dat de goedheiligman wederom bij ons kwam logeren en we zien al uit naar zijn komst dit jaar”. Ook de reguliere schoolprogramma’s waren populair. “We vertalen de geschiedenis naar het leven van de kinderen in het hier & nu en laten zien dat een museum bezoeken leuk en verrassend is en niet alleen voor deftige dames en heren”.

Interactieve stadsmaquette
Trots van Museum Gouda is de stadsmaquette. Marc de Beyer: “De verwachting is dat we in maart een interactieve presentatie bij deze maquette openen. Je kunt dan echt het Gouda van 1562 beleven, struinen door onze laatmiddeleeuwse stad en meer leren over de geschiedenis van Gouda.”

Van visueel vuurwerk tot kaarslicht
Ook 2020 belooft een mooi jaar te worden. Vanaf 22 januari is Cold Case Gouda te zien. Deze interactieve familietentoonstelling laat de bezoeker kennismaken met nieuwe technieken in archeologisch en forensisch onderzoek, waaronder dat rond de Sint-Janskerk in 2017.

Tot 11 mei is het visuele vuurwerk van Stilleven te zien: wat betekent het stilleven voor kunstenaars als Jan Sluijters, James Ensor, Pyke Koch, Charley Toorop en Erwin Olaf?

Daarna duikt Museum Gouda in het hoofd van de verzamelaar: waar komt zijn of haar passie vandaan? De Beyer: “We zijn er bijzonder trots op dat we een Gouwenaar thuisbrengen; de achttiende-eeuwse geneesheer Jan Bleuland  (naamgever van het ziekenhuis). Zijn wetenschappelijke verzameling – met allerlei preparaten op sterk water – komt speciaal voor deze tentoonstelling naar Gouda.”

Museum Gouda eindigt het tentoonstellingsjaar met Kaarslicht, over het gebruik van kaarslicht in de kunst. “Dit wordt een spectaculaire kunst- en belevingstentoonstelling vol zeventiende- en negentiende-eeuwse schilderijen waarin kaarslicht centraal staat. We geven hiermee een inhoudelijke draai aan Gouda kaarsenstad.”